Tithíocht Inacmhainne

Tá Comhairle Cathrach na Gaillimhe ag déanamh dul chun cinn i láthair na huaire ar sholáthar na Tithíochta Inacmhainne.

Déanfar na scéimeanna ina bhfuil Tithíocht Inacmhainne ar fáil a fhógairt go poiblí ar shuíomh Gréasáin an Údaráis Áitiúil, sna nuachtáin áitiúla agus sna meáin shóisialta.

Garraí na Sailí

Burkeway Homes Tá áthas ar Burkeway Homes 8 dteach nua i nGarraí na Sailí, Leitreach, Contae na Gaillimhe a chur ar an margadh. 

Tá ceithre theach leathscoite 2 sheomra leapa agus ceithre theach leathscoite 3 sheomra leapa á ndíol i gcomhar le Comhairle Cathrach na Gaillimhe trí na socruithe le haghaidh tithe inacmhainne faoin Acht um Thithíocht Inacmhainne, 2021 agus na rialacháin a ghabhann leis.

Image Garraí na Sailí

Ceisteanna Coitianta

Cén chaoi a n-oibríonn an Scéim?

Is iad seo a leanas príomhphointí na scéime:

  • Tá an scéim dírithe ar cheannaitheoirí céaduaire nach bhfuil sé d'acmhainn acu áras cónaithe a cheannach ar a luach margaidh. *Tá roinnt eisceachtaí i bhfeidhm.  
  • Níl cead ag iarratasóirí atá pósta, i bpáirtnéireacht shibhialta nó i gcaidreamh tiomanta le páirtnéir a bhfuil sé ar intinn aige/aici a bheith ina gcónaí san áitreabh inacmhainne leo, iarratas a dhéanamh ar áitreabh inacmhainne leo féin ach ní mór dóibh iarratas a dhéanamh i gcomhpháirt lena c(h)éile/p(h)áirtnéir.  
  • Chun páirt a ghlacadh sa scéim, beidh ar iarratasóirí a n-acmhainn íostarraingthe morgáiste a uasmhéadú (4 oiread ioncam teaghlaigh), ó iasachtóir rannpháirteach nó ó Iasacht Tí ó Údarás Áitiúil. *I measc na mbanc rannpháirteach tá AIB agus a fhochuideachtaí Haven, EBS, Banc na hÉireann, Permanent TSB & Comhar Creidmheasa Pobail Teo.  
  • Is í Comhairle Cathrach na Gaillimhe a dheimhneoidh an tacaíocht airgeadais uasta (gnáthscair) a bheidh ar fáil ar gach áras cónaithe.  
  • Síneoidh gach ceannaitheoir 'Comhaontú Ceannaigh um Áitreabh Inacmhainne' le Comhairle Cathrach na Gaillimhe. Faoin gcomhaontú seo, glacfaidh an Chomhairle gnáthscair chéatadáin san áitreabh, cothrom leis an difríocht idir luach margaidh an áitribh agus an praghas a d'íoc an ceannaitheoir.  
  • Is féidir leis an gceannaitheoir an ghnáthscair seo a cheannach amach tráth a roghnaíonn siad ach ní bheidh aon cheanglas ann é sin a dhéanamh.  
  • Ní fhéadfaidh an Chomhairle a réadú gnáthscaire ar áitreabh inacmhainne a lorg ar feadh tréimhse 40 bliain (seachas i gcás shárú an chomhaontaithe).  Féadfaidh an ceannaitheoir, áfach, rogha a dhéanamh an ghnáthscair ar áitreabh inacmhainne a fhuascailt nó a cheannach amach tráth ar bith trí íocaíocht amháin nó sraith íocaíochtaí a dhéanamh leis an gComhairle. Is é €10,000 an t-íosmhéid íocaíochta fuascailte.    
  • Má roghnaíonn an ceannaitheoir gan an ghnáthscair a fhuascailt agus iad ina chónaí san áras cónaithe, is féidir leis an údarás áitiúil é sin a dhéanamh nuair a dhíoltar nó nuair a aistrítear an réadmhaoin, nó tar éis bhás an úinéara.  

Cén chaoi ar féidir liom a chruthú go bhfuil sé de cheart agam cónaí sa Stát go brách?

I gcás iarratasóirí neamh-AE/LEE: 

  • Cuir isteach cóip de do Chead Cónaithe in Éirinn (IRP nó GNIB Stampa 4) ar a gcuirtear in iúl na ceadanna atá agat.  
  • Maidir le hiarratais aonair/comhiarratais ina bhfuil stádas neamh-LEE/AE ag an iarratasóir/na hiarratasóirí araon, ní mór d'iarratasóirí a bheith ina gcónaí go dleathach in Éirinn le tréimhse 5 bliana anuas; nó cead a bheith acu fanacht fada go leor le go mbeidh 5 bliana de thréimhse chónaí ináirithe acu; nó cead ar feadh tréimhse éiginnte acu fanacht sa Stát.  
  • Maidir le hiarratas ó náisiúnach neamh-LEE/AE, ar céile nó páirtí sibhialta náisiúnach de chuid AE/LEE an duine sin, féadfar an t-iarratas sin a mheas mar chuid de chomhiarratas don teaghlach sin, ar choinníoll go bhfuil cárta cónaithe bailí nó cárta buanchónaithe bailí acu chomh maith le Stampa bailí 4EUFam.  
  • Maidir le saoránaigh de chuid na Ríochta Aontaithe, caithfear leo mar dhaoine atá ina gcónaí go dleathach in Éirinn. (Tá sé seo ag teacht leis na ceanglais don Chomhlimistéar Taistil). 

Cén chaoi a ríomhtar cumhacht cheannaigh?

Ríomhfar cumhacht cheannaigh na n-iarratasóirí mar iomlán comhcheangailte na nithe seo a leanas: 

  • Uaschumas morgáiste, m.sh., 4 oiread ollioncam teaghlaigh, móide,  
  • Éarlais íosta de 10% den luach ceannaigh inacmhainne, móide,  
  • Coigilteas ábhartha. * 

*Sa gcás go mbeadh coigilteas breise nó airgead os cionn na héarlaise 10% móide €30,000 breise ag an iarratasóir. 

Cén chaoi a gcinnfear iarratasóirí rathúla?

Chomh maith leis na critéir incháilitheachta thuas, beidh feidhm ag Scéim Tosaíochta do theaghlaigh a mheastar a bheith incháilithe maidir leis an scéim sa gcás go mbeadh níos mó iarratasóirí ná réadmhaoin ann. 

Ceannaitheoir céaduaire

Tá an Scéim Cheannaigh Inacmhainne deartha do cheannaitheoirí céaduaire, ach beidh díolúintí áirithe i bhfeidhm faoin bPrionsabal Tosú as an Nua, lena n-áirítear:

  • Iarratasóir(í) a raibh leas dlíthiúil acu roimhe seo i réadmhaoin chónaithe ach atá dídhílsithe anois  
  • d'fhéadfadh leas trí aon cheann de na córais seo a leanas a bheith incháilithe chun iarratas a dhéanamh:  
  • Idirscaradh dlíthiúil     
  • Colscaradh  
  • Féimheacht  
  • Dócmhainneacht  
  • D’fhéadfadh iarratasóir(í) a raibh úinéireacht acu roimhe seo ar áitreabh sa stát, a bhí i dteideal tairbhiúil áitribh nó ag a raibh leas acu in áitreabh sa stát agus más rud é, mar gheall ar mhéid an áitribh, nach bhfuil an áitreabh sin oiriúnach do riachtanais reatha chóiríochta theaghlach an iarratasóra, i.e. má tá an teach róphlódaithe, a bheith i dteideal iarratas a dhéanamh.

**Tabhair faoi deara: Má tá iarratas á dhéanamh mar chomhiarratas, ní gá go mbeadh an Stádas Ceannaitheora céanna ag an mbeirt iarratasóirí.  Is féidir le hiarratasóir amháin a bheith ina cheannaitheoir céaduaire agus is féidir leis an iarratasóir eile cáiliú faoin bPrionsabal Tosú as an Nua, ach ní mór don bheirt acu na critéir incháilitheachta eile go léir a chomhlíonadh freisin. 

Cén chaoi a ndéanfaidh mé iarratas ar an scéim?

Is trí thairseach ar líne a dhéanfar an próiseas iarratais. Fógrófar gach scéim coicís roimh an tairseach bheo.  Beidh gach fógra i nuachtáin áitiúla agus ar na meáin shóisialta. Leis an gcóras, beifear in ann na sonraí ábhartha go léir a chur isteach agus na doiciméid tacaíochta go léir a uaslódáil. 

Sa bpróiseas iarratais ar líne, beidh ar iarratasóirí: 

  • sonraí pearsanta a chur ar fáil (m.sh., ainm, seoladh, dáta breithe, UPSP),  
  • cruthúnas a dheimhniú agus a sholáthar gur Ceannaitheoir Céaduaire iad nó go gcáilíonn siad faoin bPrionsabal Tosú as an Nua,  
  • an t-ollioncam bliantúil iomlán dá dteaghlach don 12 mhí roimhe sin a dhearbhú,  
  • fianaise a sholáthar ar éarlais 10% agus ar aon choigilteas, m.sh., ráitis bhainc,  
  • fianaise a sholáthar ar an gcaoi a bhfuil sé i gceist acu airgead a chur ar fáil don réadmhaoin i bhfoirm ceadú morgáiste i bprionsabal.  
  • chruthú go bhfuil sé de cheart acu cónaí sa Stát go brách.

Ní bhronnfar dáta agus stampa ama ar d'aighneacht ACH amháin nuair a chuireann tú iarratas IOMLÁN isteach. Ní choinneofar na sonraí iarratais ná na sonraí go léir a chuirfear isteach ach amháin don scéim seo agus ní thabharfar ar aghaidh iad d'aon scéim(eanna) tithíochta inacmhainne amach anseo.  

Dícháileofar iarratasóirí a chuireann níos mó ná iarratas amháin isteach agus/nó a chuireann aon fhaisnéis bhréagach nó mhíthreorach ar a n-iarratas ón bpróiseas seo..

An gá dom ceadú morgáiste a bheith agam chun iarratas a dhéanamh?

Ní mór d'iarratasóirí litir um Cheadú Morgáiste i bPrionsabal a chur isteach óna n-iasachtóir beartaithe ina ndeimhnítear an morgáiste uasta atá ar fáil don iarratasóir agus iarratas á dhéanamh acu ar thithíocht inacmhainne. 

Is féidir le ceannaitheoirí morgáiste a úsáid ó aon institiúid iasachta phríobháideach fhaofa, amhail Banc na hÉireann, Permanent TSB, AIB agus a fhochuideachtaí Haven, agus Comhar Creidmheasa Pobail Teo. 

De rogha air sin, is féidir airgead a fháil trí Chomhairle Cathrach na Gaillimhe trí Iasacht Tí ó Údarás Áitiúil. Téigh chuig Iarratas a dhéanamh ar Iasacht Tí ó Údarás Áitiúil | Comhairle Cathrach na Gaillimhe le haghaidh tuilleadh eolais.  

 

Céard iad na cáipéisí a theastaíonn chun tacú le m'iarratas?

Cáipéisí éigeantacha a theastaíonn nuair a dhéantar iarratas.

 

  1. Cáipéisí a theastaíonn mar Chruthúnas Ioncaim:
    • Má tá tú FOSTAITHE, tabhair an Achoimre Sonraí Fostaíochta is déanaí atá agat (P60 roimhe seo) atá ar fáil tríwww.revenue.ie/MyAccount.

 

AGUS 

 

Iarr ar d’fhostóir do dheimhniú tuarastail a chomhlánú freisin. NÍ fianaise inghlactha iad duillíní pá.  

 

  • Má tá tú FÉINFHOSTAITHE, uaslódáil Tuairisc an Chuntasóra/na Cuntais Iniúchta (Teastaíonn 2 bhliain d’eolas), Ráiteas Comhardaithe Cánach Reatha agus Admháil as Íocaíocht Réamhchánach leis na Coimisinéirí Ioncaim..

 

  • MURA bhfuil tú FOSTAITHE, uaslódáil Ráiteas de na sochair ar fad atá á bhfáil agat ón Leas Sóisialta. Chun iad sin a fháil, is féidir ríomhphost a chur chuig an oifig Leasa Shóisialta/oifig Intreo is cóngaraí duit lena lorg.   

 

  1. Cruthúnas Saoránachta: 

                      o    Pas nó Teastas Breithe.

  

*Má dhéanann tú Teastas Breithe a uaslódáil mar chruthúnas, ní mór duit Aitheantas fótagrafach a uaslódáil chomh maith, cuir i gcás pas bailí, Cárta Aitheantais AE, Ceadúnas Tiomána AE/LEE (grianghraf ag teastáil) do gach iarratasóir. 

 

 

  1. Cruthúnas ar an gCeart chun cónaí in Éirinn (más cuí):
  • I gcás iarratasóirí nach ón AE/LEE iad:
    • Cuir isteach cóip de do Chead Cónaithe in Éirinn (IRP nó GNIB Stampa 4) ar a gcuirtear in iúl na ceadanna atá agat.  
    • Maidir le hiarratais aonair/comhiarratais ina bhfuil stádas neamh-LEE/AE ag an iarratasóir/na hiarratasóirí araon, ní mór d'iarratasóirí a bheith ina gcónaí go dleathach in Éirinn le tréimhse 5 bliana anuas; nó cead a bheith acu fanacht fada go leor le go mbeidh 5 bliana de thréimhse chónaí ináirithe acu; nó cead ar feadh tréimhse éiginnte acu fanacht sa Stát.  
    • Maidir le hiarratas ó náisiúnach neamh-LEE/AE, ar céile nó páirtí sibhialta náisiúnach de chuid AE/LEE an duine sin, féadfar an t-iarratas sin a mheas mar chuid de chomhiarratas don teaghlach sin, ar choinníoll go bhfuil cárta cónaithe bailí nó cárta buanchónaithe bailí acu chomh maith le Stampa bailí 4EUFam.

 

  • Maidir le saoránaigh de chuid na Ríochta Aontaithe, caithfear leo mar dhaoine atá ina gcónaí go dleathach in Éirinn. (Tá sé seo ag teacht leis na ceanglais don Chomhlimistéar Taistil).

 

  1. Fianaise ar an gCumas leis an gCeannach a Mhaoiniú:

o Litir ceadaithe morgáiste i bprionsabal ó Bhanc / Cumann Foirgníochta / Údarás Áitiúil ar a luaitear an morgáiste is mó a bheidh ar fáil d’iarratasóirí,    

 

agus  

 

o Cruthúnas ar airgead taisce agus éarlais, is é sin ráiteas bainc reatha ar pháipéar ceannteidil dar dáta le 6 mhí anuas. (Más cuí, cuir isteach cruthúnas ar incháilitheacht don scéim Cabhair chun Ceannach).   

 

*Má tá tú fós ag fanacht le do cheadú morgáiste i bprionsabal a fháil, uaslódáil litir ón mbróicéir/áireamhán morgáiste ar a luaitear an méid is dócha a bheifeá in ann a fháil ar iasacht.

 

  1. Cruthúnas ar Stádas an Cheannaitheora: 

 

Ceannaitheoirí Céaduaire –  

  • Dearbhú ar a n-incháilitheacht don Scéim Cabhair chun Ceannach: Asphrionta ó thairseach na gCoimisinéirí Ioncaim (myAccount i gcás iarratasóirí ÍMAT / ROS i gcás iarratasóirí féinmheasúnaithe ina deimhnítear ainmneacha an iarratasóra/na n-iarratasóirí agus teidlíocht uasta faoin scéim), NÓ asphrionta ó thairseach na gCoimisinéirí Ioncaim ar a léirítear go bhfuil an t-iarratas curtha isteach/faighte agus go bhfuil athbhreithniú á dhéanamh air. 

 

*Ní chaitear le hiarratasóirí mar cheannaitheoirí céaduaire ach amháin má bhíonn an BHEIRT acu ag ceannach árais cónaithe den chéad uair. 

*To be eligible to claim HTB, a qualifying loan must be taken out by the eligible applicant, with an approved private lending institution.

 

Ón 11 Deireadh Fómhair 2023 i leith, is féidir an luach iomlán idir do mhorgáiste agus do ranníocaíocht áitribh inacmhainne a úsáid chun an cóimheas idir iasacht agus luach a ríomh in iarratas ar an scéim Cabhair chun Ceannach. 70% den luach margaidh iomlán ar a laghad a theastaíonn don chóimheas idir iasacht agus luach. 

 

  • Más Ceannaitheoir Céaduaire thú nach bhfuil ag baint leas as Cabhair chun Ceannach, tabhair mionnscríbhinn ó Aturnae ar a ndeimhnítear nach raibh aon áitreabh in Éirinn ná in aon Stát eile faoi d’úinéireacht roimhe. 

 

I gcás iarratasóirí Tosú as an Nua      

 

  • Foraithne ón gCúirt / litir ó Aturnae ina ndeimhnítear go bhfuil an t-iarratasóir colscartha/idirscartha nó stádas pósta eile, tar éis an t-áitreabh a fhágáil agus atá tar éis iad féin a dhídhílsiú dá leas sa réadmhaoin.    
  • I gcás go bhfuil an t-iarratasóir dídhílsithe de réadmhaoin eile roimhe seo trí imeachtaí dócmhainneachta nó féimheachta, teastaíonn cruthúnas de stádas an iarratasóra ar an gclár féimheachta. Cruthúnas gur díoladh nó gur tugadh aon réadmhaoin a bhí faoi úinéireacht nó tógtha agat roimhe seo mar chuid de dhócmhainneacht phearsanta, de chomhaontú féimheachta nó de phróiseas dócmhainneachta dlíthiúla eile.    
  • Maidir le hiarratasóirí nach bhfuil a n-áitreabh oiriúnach do riachtanais reatha a dteaghlaigh mar gheall ar a mhéid, tabhair luacháil cothrom le dáta ar do réadmhaoin reatha.

 

Cáipéisí eile (nach bhfuil éigeantach nuair atá an t-iarratas á dhéanamh ach a iarrfar amach anseo má éiríonn leis an iarratas)

 

  1. Cruthúnas ar Chónaí i limistéar riaracháin Chathair na Gaillimhe le gur féidir le hiarratasóirí a bheith incháilithe faoin riail 30% ó thaobh Cónaí de

  

o     Sraith billí fóntais  

o     Ráitis ón mbanc/Comhar Creidmheasa *nóta thíos.  

o     Cáipéisí arna n-eisiúint ag aon roinn rialtais ar a dtaispeántar do sheoladh, e.g.       Ráiteas Dliteanais ó na Coimisinéirí Ioncaim ar a dtugtar ainm agus seoladh an iarratasóra.  

o Más rud é nach ceannaitheoir céaduaire thú - Deimhniú ar incháilitheacht don scéim Cabhair chun Ceannaigh.

o     Cáipéisí ó scoileanna/coláistí

o Teistiméireacht ó Fhostóir.

 

 

**Má bhíonn ‘Dáta an Ráitis’ ‘chun tosaigh’, mar atá ciorclaithe thíos,  ní chuirfear an cháipéis san áireamh mar chuid de do chruthúnas ar chónaí. Ba chóir dáta ceart a bheith ar an gcuid seo den cháipéis má tá sé le bheith bailí, mar shampla:  3 Aibreán 2020.    

Sample Bank Statement Image

  

Cad iad na cineálacha comhaid a nglacfar leo ar an tairseach iarratais?

Glacfar leis na comhaid íomhá seo a leanas ar an tairseach: 

  • PDF,  
  • JPEG,  
  • PNG.   

Ní ghlactar le cáipéisí ar féidir eagarthóireacht a dhéanamh orthu amhail Word (.doc), nó Excel (.xls).

An féidir liom leas a bhaint as an Scéim um Chúnamh chun Ceannaigh?

Tugann an Scéim um Chúnamh chun Ceannaigh (CCC) cúnamh do cheannaitheoirí céaduaire teach nó árasán nuathógtha a cheannach. Is féidir leat é a fháil freisin le haghaidh árais chónaithe féintógála aon uaire. Ní bhaineann sé ach le réadmhaoin a chosnaíonn €500,000 nó níos lú.  

Tugann an Scéim um Chúnamh chun Ceannaigh aisíocaíocht ar an gcáin ioncaim agus ar an gCáin Choinneála ar Ús Taisce (DIRT) a d'íoc tú in Éirinn ar feadh na 4 bliana roimh an mbliain a ndéanann tú iarratas.  

Méadaíodh an Scéim CCC i mí Iúil 2020. Tugtar an Scéim Feabhsaithe um Chúnamh chun Ceannaigh ar an méadú seo. Beidh an Scéim Feabhsaithe um Chúnamh chun Ceannaigh ar fáil go dtí 31 Nollaig 2025. Leasaíodh an scéim freisin chun ligean d'iarratasóirí a úsáideann Scéim Ceannaigh Inacmhainne na nÚdarás Áitiúil a n-áras cónaithe a cheannach chun cáiliú don Scéim um Chúnamh chun Ceannaigh.  

An bhfuil mé i dteideal CCC a fháil?  

 

Ní mór duit a bheith i do cheannaitheoir céaduaire a cheannaíonn nó a thógann réadmhaoin chónaithe nua iad féin  

        idir 1 Eanáir 2017 agus 31 Nollaig 2025.    

Ní mór duit morgáiste a thógáil amach le hiasachtóir cáilithe. Ní mór don mhorgáiste a bheith  

        ar a laghad 70% de luach ceannaigh na réadmhaoine má tá  

        teach nuathógtha á cheannach agat. Má cheannaíonn tú faoin Scéim Ceannaigh Inacmhainne, ní mór do mhorgáiste agus  

        gnáthscair na Comhairle le chéile a bheith ar a laghad 70%.  

Ní bheidh tú i dteideal CCC a fháil má cheannaigh tú teach roimhe seo nó mura bhfuil morgáiste agat.

  • You Ní mór duit a bheith i do cheannaitheoir céaduaire a cheannaíonn nó a thógann réadmhaoin chónaithe nua iad féin  

        idir 1 Eanáir 2017 agus 31 Nollaig 2025  

  • Ní mór duit morgáiste a thógáil amach le hiasachtóir cáilithe. Ní mór don mhorgáiste a bheith  

              ar a laghad 70% de luach ceannaigh na réadmhaoine má tá má tá are buying a newly built  

              home. Iteach nuathógtha á cheannach agat. Má cheannaíonn tú faoin Scéim Ceannaigh Inacmhainne, ní mór do mhorgáiste agus  

              gnáthscair na Comhairle le chéile a bheith ar a laghad 70%.

  • Ní bheidh tú i dteideal CCC a fháil má cheannaigh tú teach roimhe seo nó mura bhfuil morgáiste agat.

Cé mhéad is féidir liom a éileamh?

Is é €30,000 an tsuim reatha atá ar fáil agus beidh sé seo i bhfeidhm go dtí an 31 Nollaig 2025. Má shíníonn tú conradh le haghaidh teach nua, nó má tharraingíonn tú anuas ar mhorgáiste féintógála roimh 31 Nollaig 2025, féadtar faoiseamh a éileamh ar an gceann is lú díobh seo a leanas: 

  • €30,000  
  • 10% de luach margaidh réadmhaoine nuathógtha  
  • 10% den luacháil fhaofa ar réadmhaoin fhéintógála  
  • An méid cáin ioncaim agus DIRT a d'íoc tú do na 4 bliana sula ndéanann tú iarratas. (Ní féidir faoiseamh a éileamh ar ÁSPC ná ar MSU).

 

Is í an íocaíocht uasta ná €30,000 in aghaidh na réadmhaoine cáilithe faoin scéim fheabhsaithe. Tá feidhm ag an uasteorainn seo beag beann ar líon na ndaoine atá páirteach i gceannach na réadmaoine.

Céard a theastódh a bheith ar eolas agam?  

Chun tuilleadh eolais a fháil faoi do scéimeanna morgáiste agus cothromais chomhroinnte, faoina gcáilíonn d’áras cónaithe nua le haghaidh CCC nó nach gcáilíonn, faoi riachtanais chánach agus faoin gcaoi le hiarratas a dhéanamh, féach ar shuíomh gréasáin na gCoimisinéirí Ioncaim ag https://www.revenue.ie/en/property/help-to-buy-incentive/index.aspx  

Cén chaoi a ríomhtar an luach ceannaigh inacmhainne?

Socróidh Comhairle Cathrach na Gaillimhe, de réir na Rialachán maidir le Tithíocht Inacmhainne, íosphraghas ag ar féidir an réadmhaoin inacmhainne a dhíol.  

Braithfidh an luach ceannaigh inacmhainne a bheidh le híoc ag iarratasóir ar chumhacht cheannaigh an iarratasóra sin agus ar a gcumas an t-airgead cuí a bhailiú.

Cén chaoi a ndéantar cinneadh i ndail le m'iarratas?

Is í Comhairle Cathrach na Gaillimhe a dhéanann an cinneadh ar d'iarratas de réir na gcritéar incháilitheachta agus Scéim Tosaíochta na Comhairle.  Leithdháilfear árais chónaithe ar bhonn thús freastail ar na hiarratais incháilithe is túisce a fhaightear. 

Céard í an Scéim Tosaíochta?

Cheadaigh Comhaltaí Tofa Chomhairle Cathrach na Gaillimhe Scéim Tosaíochta ar an 09 Deireadh Fómhair 2023. Leagtar amach sa Scéim Tosaíochta modheolaíocht atá le cur i bhfeidhm chun an t-ord tosaíochta a thugtar do theaghlaigh incháilithe a chinneadh i gcás ina sáraíonn an t-éileamh ar shocruithe den sórt sin na háitribh nó na hacmhainní atá ar fáil.  

Is iad seo a leanas na príomhphointí:  

  • Caithfidh an réadmhaoin a bheith oiriúnach do riachtanais do theaghlaigh.  
  • I gcás 100% de na háitribh, beidh dáta agus am an iarratais ar cheann de na critéir ar a dtabharfar tosaíocht d'iarratais incháilithe faoi Scéim Tosaíochta na Comhairle m.sh., leithdháilfear réadmhaoin ar bhonn thús freastail ar na hiarratais incháilithe is túisce a fhaightear.  
  • I gcás 30% de na háitribh, tabharfar tosaíocht d'iarratasóirí incháilithe bunaithe ar aon duine atá ina gcónaí nó ag obair ag seoladh reatha i gceantair Chathrach Chathair na Gaillimhe agus/nó laistigh de raon 15km de theorainn Chomhairle Cathrach na Gaillimhe. Nasc chuig an léarscáil thíos: 

    https://galwaycityco.maps.arcgis.com/apps/webappviewer/index.html?id=2b7d2385de7841baa2fd0a66ba24f013

 

 

Chomhairle Cathrach na Gaillimhe

Scéim Tosaíochta do Shocruithe Ceannaigh Áitribh Inacmhainne  

 

Intreoir:  

 

Mar a ghlac Comhairle Contae na Gaillimhe leis an ____09 Deireadh Fómhair 2023 

 

Is é cuspóir na Scéime Tosaíochta seo an bealach a leagan amach ina gcuirfidh Comhairle Cathrach na Gaillimhe (an Chomhairle) socruithe ceannaigh áitribh inacmhainne ar fáil agus an mhodheolaíocht a chuirfear i bhfeidhm chun an t-ord tosaíochta a chinneadh a thabharfar do theaghlaigh incháilithe i gcás inar mó an t-éileamh ar shocruithe den sórt sin ná líon na n-áitreamh atá ar fáil.  

Leagtar amach sa reachtaíocht ceanglas maidir le Scéim Tosaíochta a bhunú trína gcuireann Údaráis Áitiúla socruithe ceannaigh áitribh inacmhainne ar fáil. 

Déantar an Scéim Tosaíochta seo faoi Alt 11 den Acht um Thithíocht Inacmhainne, 2021 (Uimh. 25 de 2021), agus tá sí de réir na Rialachán um Thithíocht Inacmhainne (Uimh. 2), 2023 (I.R. Uimh. 21 de 2023).  

 

Déanfar incháilitheacht teaghlach a mheasúnú de réir Alt 10 den Acht um Thithíocht Inacmhainne, 2021 (Uimh. 25 de 2021), agus na Rialachán um Thithíocht Inacmhainne, 2023 (I.R. Uimh. 20 de 2023).  

 

Chun críche na Scéime Tosaíochta seo, áiríonn an míniú ar "Áitreabh": aon fhoirgneamh nó cuid d'fhoirgneamh a áitítear nó a bheartaítear a áitiú mar ghnátháit chónaithe agus áiríonn sé aon fhotheach, clós, gairdín nó talamh eile agus aon éasúintí, cearta agus pribhléidí a chomhghabhann leis nó a theachtar de ghnáth ina theannta agus áiríonn sé teach, árasán nó teaghasán.  

(Alt 4 den Acht um Thithíocht Inacmhainne, 2021) 

 

 

Cuid 1: An bealach ina gcuirfear Áitreabh Inacmhainne ar fáil  

 

  1. Sa chás go bhfuil sé beartaithe ag an gComhairle áitribh a chur ar fáil nó soláthar áitreabh in áit nó in áiteanna ar leith a éascú lena ndíol le hiarratasóirí incháilithe faoi shocruithe ceannaigh áitribh inacmhainne, de réir an Achta, déanfaidh sí an méid seo a leanas:  

 

1.1. Na teorainneacha ioncaim ábhartha a ríomh, de réir na reachtaíochta ábhartha, chun incháilitheacht teaghlaigh a chinneadh do gach cineál áitribh a chuirfear ar fáil.  

1.2. Roimh an dáta a bhfuil sé beartaithe na háitribh ar leith a chur i gcrích, fógróidh an Chomhairle go bhfuil na háitribh ar fáil i nuachtán amháin ar a laghad a scaiptear laistigh den limistéar riaracháin agus ar shuíomh gréasáin na Comhairle .  

 

1.3. Áireofar an méid seo a leanas san eolas a chuirfear ar fáil san fhógra: 

 

  1. suíomh/suíomhanna, uimhreacha agus sonraí an chineáil áitribh/na gcineálacha áitreabh atá le cur ar fáil;  

 

  1. nach mbeidh an t-áitreabh ar fáil go ginearálta ach do cheannaitheoirí céaduaire, cé is moite d’eisceachtaí áirithe; 

 

  1. go ndíolfar áitribh ar phraghas atá níos ísle ná an luach margaidh, an praghas sin le cinneadh de réir ioncam an cheannaitheora, agus go nglacfaidh an Chomhairle gnáthscair chéatadáin san áitreabh, cothrom leis an difríocht idir luach margaidh an áitribh agus an praghas a d'íoc an ceannaitheoir, léirithe mar chéatadán de luach margaidh an áitribh; 

 

  1. go bhféadfaidh an ceannaitheoir gnáthscair na Comhairle a fhuascailt ina dhiaidh sin trí íocaíochtaí a dhéanamh leis an gComhairle. Beidh feidhm ag méideanna íosta aisíocaíochta, de réir Alt 16 (1) den Acht agus Rialachán 7 de Rialacháin um Thithíocht Inacmhainne (Uimh. 2), 2022.  

 

  1. go gcuirfear áitribh ar fáil d'iarratasóirí incháilithe de réir scéim tosaíochta na Comhairle; beidh dáta agus am an iarratais ar cheann de na critéir ar a dtabharfar tús áite d'iarratais incháilithe. Cuirfear an pobal ar an eolas faoin áit ar féidir an scéim a fháil. 

 

  1. na híosphraghsanna atá le híoc ag ceannaitheoirí incháilithe d’áitribh agus na gnáth-theorainneacha ollioncaim le haghaidh incháilitheachta do gach cineál áitribh;  

 

1.3.7. an bealach inar féidir iarratas a dhéanamh, lena n-áirítear an áit ar féidir an fhoirm iarratais agus tuilleadh sonraí a fháil, an dáta óna nglacfaidh an Chomhairle le hiarratais agus doiciméid a theastaíonn chun dul leis an bhfoirm iarratais. Luafar an dáta deiridh a nglacfar leis na hiarratais sin. 

 

  1. Ní bhreithneofar iarratais ach amháin le haghaidh na n-áitreabh is ábhar don fhógra. Ní mór do theaghlach iarratas ar leith a chur isteach le haghaidh gach fógra sa chás gur mian leis go mbreithneofaí é le haghaidh na réadmaoine san fhógra.  

 

 Cuid 2: Ord Tosaíochta d'Iarratasóirí Incháilithe  

 

  1. I gcásanna inar mó líon na n-iarratasóirí incháilithe ná líon na dtithe atá ar fáil lena gceannach, úsáidfear an Scéim Tosaíochta seo chun ord tosaíochta gach iarratasóra a chinneadh. 

 

  1. Sannfar ord iarratais d'iarratais a fhaightear roimh an dáta deiridh. Maidir le hiarratais gur dócha go gcomhlíonann siad na critéir incháilitheachta, ar bhonn na faisnéise a chuireann an teaghlach is iarratasóir, measfar iad a bheith incháilithe chun an scéim tosaíochtaí seo a chur i bhfeidhm, de réir na Rialachán um Thithíocht Inacmhainne (Uimh. 2), 2023 (I.R. Uimh. 21 de 2023), faoi réir deimhniú níos déanaí trí fhianaise dhoiciméadach a thabhairt ar aird i ndáil le hincháilitheacht.  

 

  1. Déanfaidh an Chomhairle cinneadh ansin cé acu de na cineálacha áitribh atá ar fáil a d'fhreastalódh go sásúil ar riachtanais tithíochta na dteaghlach atá ag cur isteach ar áitreabh. D'fhéadfaí a mheas go bhfreastalaíonn níos mó ná cineál amháin áitribh go sásúil ar riachtanais áitribh teaghlaigh ar leith, ionas gur féidir tosaíocht a thabhairt do theaghlach is iarratasóir do níos mó ná cineál amháin áitribh nuair a léirigh siad an spéis sin ina bhfoirm iarratais.  

 

5.1. I gcás inar mó líon na n-iarratasóirí incháilithe ná líon na n-áitreabh inacmhainne ar glacadh le hiarratais ina leith, sannfar an tosaíocht a meastar go bhfreastalaíonn an cineál áitribh go sásúil ar riachtanais áitribh teaghlaigh ina leith ar an mbonn seo a leanas:  

 

 

Cineál Áitribh 

Freastalaíonn ar riachtanais áitribh 

Áitreabh ina bhfuil trí sheomra leapa 

Teaghlaigh de bheirt ar a laghad  

 Áitreabh ina bhfuil ceithre sheomra leapa 

Teaghlaigh de thriúr ar a laghad 

 

5.2. I gcás 70% de na háitribh, tar éis na critéir i Roinn 5.1 a chur i bhfeidhm, i gcás inar mó fós líon na n-iarratas incháilithe ná líon na n-áitreamh a ndearnadh iarratais ina leith, tabharfar tosaíocht do na hiarratasóirí incháilithe de réir an dáta agus an ama a bhfuarthas a n-iarratais.  

 

5.3 Maidir le cineálacha áitribh eile nach bhforáiltear dóibh faoin gcritéar i Roinn 5.1, i gcás inar mó líon na n-iarratasóirí incháilithe ná líon na n-áitreamh a ndearnadh iarratais ina leith, tabharfar tosaíocht do na hiarratasóirí incháilithe de réir an dáta agus an ama a bhfuarthas a n-iarratais, ar choinníoll go bhfreastalaíonn na cineálacha áitribh eile sin go sásúil ar riachtanais tithíochta na dteaghlach is iarratasóir. 

 

  1. Ina theannta sin, i gcás 30% de na háitribh, is ábhar d'iarratais ar glacadh leo faoi Rialacháin 5(1) 5(2) de Rialacháin um Thithíocht Inacmhainne (Uimh. 2), 2023 (I.R. Uimh. 21 de 2023), tabharfaidh an Chomhairle tosaíocht do theaghlaigh san ord seo a leanas: 

6.1 I gcás inar mó líon na n-iarratasóirí ná líon na n-áitreamh incheannaithe atá le díol, tabharfaidh an Chomhairle, i ndáil le haon chineál áirithe áitribh, tosaíocht do theaghlaigh a ndéanfaí freastal sásúil ar a riachtanais áitribh de réir an chineáil áitribh atá i gceist de réir alt 5.1 thuas. 

 

6.2 Más rud é, tar éis tosaíocht a thabhairt d'iarratasóirí bunaithe ar mhéid an teaghlaigh de réir alt 5.1 thuas, go bhfuil líon na n-iarratasóirí tosaíochta fós níos mó ná líon na n-áitreabh inacmhainne atá le díol, tabharfaidh an Chomhairle tosaíocht bhreise do theaghlaigh mar seo a leanas; 

 

6.2.1 Tabharfar tosaíocht do theaghlaigh incháilithe a chónaíonn nó a oibríonn ag seoladh reatha i limistéar Cathrach Chathair na Gaillimhe agus/nó laistigh de raon 15km ó theorainn Chomhairle Cathrach na Gaillimhe. Nasc ceangailte.  

https://galwaycityco.maps.arcgis.com/apps/webappviewer/index.html?id=2b7d2385de7841baa2fd0a66ba24f013 

6.2.2 Nuair a bheidh na critéir i Roinn 5.1 agus Roinn 6.2.1 curtha i bhfeidhm, i gcás inar mó fós líon na n-iarratas incháilithe ná líon na n-áitreamh a ndearnadh iarratais ina leith, tabharfar tosaíocht do na hiarratasóirí incháilithe de réir an dáta agus an ama a bhfuarthas a n-iarratais. 

 

7.  Chomh maith le fianaise a chur isteach maidir le critéir incháilitheachta teaghlaigh, is féidir doiciméid bhreise a iarraidh ar iarratasóirí chun a n-áit san ord tosaíochta a mheas faoi na critéir atá leagtha amach faoin Scéim Tosaíochta seo. Déanfar an t-iarratas seo agus comhlíonfar é sula dtairgfear Socrú Ceannaigh Áitribh Inacmhainne.